คนไทยนิยมเลี้ยงแมวกันมากขึ้น เนื่องจากมีขนาดเล็ก ประหยัดพื้นที่ในการเลี้ยงดู แต่เหล่าทาสแมวรู้หรือไม่ว่า การรู้ว่า เจ้านายของเรามีเลือดกรุ๊ปอะไรมีความสำคัญมาก โดยเฉพาะเมื่อเขาประสบอุบัติเหตุต้องได้รับการผ่าตัด หรือเป็นบางโรคที่จำเป็นต้องได้รับการถ่ายเลือด เช่น พยาธิเม็ดเลือด เอดส์แมว ลูคีเมีย เป็นต้น

 น.สพ.วรศิษฏ์ ประเสริฐสม

สัตวแพทย์โรงพยาบาลสัตว์ปากเกร็ด

แมวมีระบบกรุ๊ปเลือด เป็นแบบ AB System โดยแบ่งเป็นกรุ๊ป A,B  และ AB ซึ่งประชากรแมวจะมีกรุ๊ป A ประมาณ 70-80 %, กรุ๊ป B 10-20%  ส่วนกรุ๊ป AB พบได้น้อยประมาณ 5%

โดยตั้งแต่แมวเกิดมาจะมี Alloantibody (แอนติบอดี้ที่ต่อต้านแอนติเจนที่แตกต่างจากตัวเอง) ดังนี้

– กรุ๊ปเลือด A จะมีแอนติบอดี้ในพลาสม่า ต่อต้าน กรุ๊ป B

– กรุ๊ปเลือด B จะมีแอนติบอดี้ในพลาสม่า ต่อต้านกรุ๊ป A (รุนแรง)

– กรุ๊ปเลือด AB ไม่มีแอนติบอดี้ในพลาสม่า ที่ต่อต้านกรุ๊ป A หรือ B

ปกติเม็ดเลือดแดงที่ถ่ายสู่แมวตัวรับ จะมีอายุประมาณ 21-48 วัน (ถ้าให้ตรงกรุ๊ป) แต่หากให้เลือดกรุ๊ป B สู่ผู้รับกรุ๊ป A เม็ดเลือดแดงจะมีอายุสั้นลงเหลือเพียงไม่กี่วัน  และถ้าให้เลือดกรุ๊ป A สู่ผู้รับกรุ๊ป B เม็ดเลือดแดงจะมีอายุเหลือเพียงไม่กี่ชั่วโมงเท่านั้น  จึงมีความสำคัญที่จะต้องให้เลือดตรงกรุ๊ปเท่านั้นในแมว

* แมวกรุ๊ป A  สามารถให้เลือดแก่ แมวกรุ๊ป A

* แมวกรุ๊ป B  สามารถให้เลือดแก่ แมวกรุ๊ป B

* แมวกรุ๊ป AB สามารถให้เลือดแก่ แมวกรุ๊ป AB (ถ้าหาเลือดกรุ๊ป AB ไม่ได้, สามารถใช้เฉพาะเม็ดเลือดแดงของกรุ๊ป A ได้)

** และที่สำคัญการตรวจกรุ๊ปเพียงอย่างเดียวไม่สามารถทดแทนการ cross match นะครับ  จำเป็นต้อง cross match ด้วยเสมอๆ

ทั้งหมดทั้งมวลเพื่อให้การถ่ายเลือดประสบความสำเร็จมากที่สุด และลดความเสี่ยงการแพ้เลือดให้เหลือน้อยที่สุด

นอกจากนี้ยังมีความสำคัญสำหรับแม่แมวที่ตั้งท้อง ที่ลูกในท้องอาจคนละหมู่เลือด กับแม่แมว

โดยเฉพาะถ้าแม่แมวเป็นกรุ๊ปเลือด B ผสมกับพ่อแมวเป็นกรุ๊ปเลือด A แล้วลูกออกมาเป็นกรุ๊ปเลือด A  >>> เมื่อคลอดออกมาแล้ว ถ้าลูกกรุ๊ป A ดูดนมน้ำเหลืองแม่กรุ๊ป B >>> ลูกจะได้รับแอนติบอดี้ที่ต่อต้านกรุ๊ป A รุนแรง ที่จะทำลายเม็ดเลือดแดงของลูก ซึ่งเป็นสาเหตุให้ลูกตายได้ ดังนั้นจะต้องมีการจัดการกับลูกที่มีหมู่เลือดไม่ตรงกันกับแม่ให้เหมาะสม เพื่อป้องกันอันตรายที่จะเกิดขึ้นครับ

ด้วยเหตุเหล่านี้กรุ๊ปเลือดในแมวจึงเป็นสิ่งสำคัญ และตรวจเพียงครั้งเดียวในชีวิตครับ ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในอนาคตหากมีภาวะฉุกเฉินที่จะต้องได้รับการรับเลือด หรือหากจะผสมพันธุ์ต้องระวังในหมู่เลือดที่แตกต่างกันระหว่างพ่อแมว และแม่แมว ซึ่งทางโรงพยาบาลสัตว์ปากเกร็ด มีชุดทดสอบตรวจกรุ๊ปเลือดของแมวให้บริการ